Enfes görünümlü sarı muzların birkaç gün sonra kahverengi bir renge bürünmesi ve ardından bozularak çöpe atılması az rastlanan bir senaryo değil. Nitekim, Türkiye genelinde her yıl 2,3 milyon ton meyve ve sebze mutfaklardaki uygunsuz saklama koşulları nedeniyle çöpe atılıyor. Bu israfın ülke ekonomisine verdiği zarar ise yılda 200 milyon lirayı aşıyor.
Türkiye genelinde, yalnızca 1 yılda mutfaklardan çöpe giden sebze ve meyve miktarının 2,3 milyon ton olduğunu biliyor muydunuz? Bu israf, hem mikro ölçekte aile bütçesine hem de makro ölçekte ülke ekonomisine büyük zarar veriyor. İsrafa yol açan en önemli etkenleri ise bilinçsiz alışveriş ve yanlış saklama koşulları oluşturuyor. Bu nedenle, pazardan veya marketten satın aldığımız ürünleri daha uzun süre bozulmadan saklamak için uygun muhafaza koşullarını bilmemiz önem arz ediyor.
MorTilki.Com ekibi olarak, mutfaklardaki meyve israfını bir nebze de olsa azaltmayı sağlayabilecek bir makale hazırladık. Yazının devamında, muzun çabuk kararmasını ve hemen bozulmasını engellemek için işinize yarayabilecek birkaç pratik ev çözümünü bulacaksınız. Muz nasıl saklanır? Hep birlikte inceleyelim…
Muzlar Neden Kararır?
Muzların hayat serüveni yeşil renk ile başlar. Yeşil muzlar sararır ve zamanında tüketilmezse üzerinde oluşan koyu benekler çoğalarak muzun tamamında kahverengi bir görüntü oluşturur. Aslında bu döngü, bir bakıma muzun olgunlaşma sürecidir. Muzdaki bu değişimi veya bir başka ifadeyle olgunlaşmasını sağlayan şey ise çoğu bitkide doğal olarak bulunan etilen gazıdır.
Meyvelerin çoğu olgunlaştıkça daha az etilen üretse de elma, domates ve muzlarda etilen gazı salınımı giderek artar. Yüksek miktarda etilen, enzimatik esmerleşme ismi verilen bir reaksiyon sonucu muzdaki sarı renk pigmentlerinin kahverengi pigmentlere dönüşmesine neden olur. Aslında bu süreç meyvenin olgunlaşması için gereklidir ancak kendi ”gaz hapishanesinde” uzun süre kalan meyve, olgunlaşmakla kalmaz ve zamanla çürümeye başlar.
Muz Nasıl Muhafaza Edilir?
Muzların neden karardığını öğrendiğimize göre şimdi de bu süreci olabildiğince geciktirmek için neler yapabileceğimize göz atalım. İşte işinize yarayabilecek birkaç ipucu…
Muzların saplarını streç naylon ile sarın: Muzlardaki kararmaya neden olan şeyin etilen gazı olduğundan bahsetmiştik. Muzlar bu gazı sap kısımlarından salgılar. Bu kısımları naylon streç film ile sarmak etilen gazının salınımını olabildiğince azaltır. Bu da muzun daha geç kararacağı anlamına gelir. Bu işlemi, demet halindeki muzlara yapabilirsiniz ancak daha iyi bir sonuç için muzları tek tek ayırın ve her birinin saplarını tek tek sarın.
Kararmaya başlayan muzu diğerlerinden ayırın: Muzlar olgunlaştıkça daha çok etilen gazı salınımı yapar. Demet içindeki herhangi bir muz kararmaya başlamışsa, kısa süre sonra diğerlerini de karartacaktır. Bu nedenle, tam olgunlaşan bir muzu diğerlerinden ayırmak akıllıca bir fikirdir.
Ek olarak, kararmaya başlayan muzu, olgunlaşmamış bir domatesin veya elmanın yanına koymanız, bu meyvelerin çabucak olgunlaşmasını sağlar. Ya da tam tersi olarak olgunlaşmış bir elmayı, yeşil bir muzun yanına koymanız, muzun daha çabuk sararmasına neden olur.
Muzları naylon poşetlerde muhafaza etmeyin: Son yıllarda file pazar torbaları nispeten yaygınlaşsa da çoğumuz naylon poşetleri kullanıyoruz. Pazar veya market alışverişi sonrası eve geldiğinizde, muzları naylon poşetlerden çıkarmayı ihmal etmeyin. Poşetler, meyvelerin hava almasını engeller ve hemen çürümelerine neden olacak nemli bir ortam oluşturur.
Diğer meyve ve sebzelerle birlikte saklamayın: Muzların çabuk bozulmasını engellemek için elma, armut, domates ve avokado gibi etilen üreten meyvelerle karıştırmamalısınız. Karışık olarak bir arada depolanan bu meyveler kısa zaman içinde hızla olgunlaşır ve çürümeye başlar.
Muzları baş aşağı asmayı deneyin: Bu yöntemi herkes yapmayı tercih etmez ancak yine de muzların uzun süre bozulmadan kalabilmesi için etkili bir yoldur. Muzları sap kısmından aşağı doğru sallandırarak asmayı deneyin. Böylelikle oksijenin muzların etrafında akmasına izin verecek ve etilenin meyve etrafında toplanmasını engellemiş olacaksınız.
Uygun sıcaklıkta muhafaza edin: Muzlar tropik iklim meyveleridir. Bu nedenle fazla soğuk havayı sevmezler. Saklama koşulları için en iyi ortam 10 ila 14 derece arasıdır. Bu koşullarda, bozulmadan 7 ila 10 güne kadar tazeliğini koruyabilirler. Diğer yandan, muzlar soğuğu sevmese de buzdolabında saklanabilir ancak buzdolabında muhafaza edilen muzların kabuğu daha kısa sürede kararır. Bununla birlikte, içi bir süre daha tazeliğini korur.
Muzun buzlukta saklanışı: Muz buzluğa atılır mı? Evet, ancak öncesinde kabuklarını soymanız gerekir. Kabuğunu soyduğunuz muzu küçük dilimlere ayırın veya isteğinize göre püre haline getirin. Kararmayı engellemek için üzerine birkaç damla limon ya da portakal suyu sıkın. Bu yöntem, kabuğu soyulmuş patates ve elmanın kararmaması için de kullanılabilir. Ardından hava almayacak şekilde ağzı kapalı buzdolabı poşetlerine veya kapaklı saklama kutularına koyarak buzlukta muhafaza edin. Bu şekilde 4 ila 7 ay tazeliğini koruyabilir.
Muz Kabuğu Nasıl Kolay Soyulur?
Muz kabuğunu soymaya çoğumuz sap kısımlarından başlarız ancak muzların sap kısımları daha lifli ve mukavemetli olduğu için direnç gösterir. Muz soymanın en kolay ve zahmetsiz yolu alt ucundan başlamaktır.
Ek olarak, muz kabuklarını dişlerinizi parlatmak, siğilleri gidermek, sivrisinek ısırığı kaşıntısını azaltmak, ayakkabılarınızı parlatmak, cilt lekelerini ve kırışıklıklarını gidermek gibi amaçlar doğrultusunda kullanarak değerlendirebilirsiniz.
Sonuç:
Muzların kararmasına neden olan şey meyvenin doğal olarak ürettiği etilen gazıdır. Diğer birçok meyvenin aksine, muzlar olgunlaştıkça daha çok metilen salınımı yapar. Bu da muzların daha çabuk kararıp bozulacağı anlamına gelir. Yine de kararan muzlar genellikle yemek için halen güvenlidir ve afiyetle tüketilebilir.
Muzların kararmasını engellemek için, sap kısımları streç film ile sarılabilir, baş aşağı asılabilir veya uygun oda sıcaklığında saklanabilir. Ayrıca, diğer meyvelerle birlikte depolamak ve naylon poşetlerde saklamak muzların hemen çürümesine neden olur.
